Ευθυμογραφήματα (από τον ΙΜ Κώστα Μουτούση)

Μικρά ευθυμογραφήματα από το χώρο του ζατρικίου,

από τη σοβιετική σκακιστική λογοτεχνία.

(επιλεγμένα αποσπάσματα από αληθινά περιστατικά,

απ’ το βιβλίο του Σ. Νταβιντιουκ ''Πλενιόνιε Σαχμάταμι'')

α) Η αμετανόητη σύζυξ

Εντυπωσιακό, θα’ λεγες μάλλον απίστευτο, για το γεγονός ότι ο ίδιος ο Alekhine σε μια παρτίδα έκλεψε δις (!) χρησιμοποιώντας το αξίωμα του Όσταπ Μπέντερ.

Ήταν η εποχή του διεθνούς τουρνουά της Ζυρίχης το 1934.

Ο τότε πρόεδρος της FIDE dr.Alexander Riub επρότεινε στη σύζυγο του Alekhine να παίξουνε μια φιλική παρτίδα. Μόλις που προλάβανε να τοποθετήσουν στις αρχικές θέσεις τα κομμάτια και στην πρωτεύουσα κατέφθασε κι ο Alekhine.

Ο Dr.Riub ευγενικά τον παρακάλεσε να μη βοηθάει τη σύζυγό του.Ο Alekhine υποσχέθηκε πως θα σιωπά και έφυγε. Μετά από λίγη ώρα ο Alekhine επέστρεψε ξανά .

Ρίχνοντας μια ματιά στη σκακιέρα κατάλαβε πως η θέση της συζύγου ήταν αξιοσημείωτα χειρότερη .

Εκμεταλλευόμενος την κατάλληλη ευκαιρία, ο παγκόσμιος πρωταθλητής άρπαξε από τη σκακιέρα τον πύργο του προέδρου και ήσυχα αποχώρησε.

Δεν πέρασαν λίγα λεπτά και ο Alekhine ενδιαφέρθηκε ξανά για τις κινήσεις της παρτίδας.

Το παιχνίδι συνεχίστηκε … λες και τίποτα δε συνέβη.

Παρόλ’αυτά η θέση της συζύγου του χρειαζόταν και πάλι την «εκ των άνωθεν σωτηρία».

Χωρίς να το πολυσκεφτεί ο Alekhine, με τη …«συνηθησμένη» κίνηση άρπαξε και το δεύτερο πύργο του Riub.

Μετά από ενδελεχή σκέψη ακούστηκε ξαφνικά μια δυνατή κραυγή:

- Που είναι οι πύργοι μου ;;;;

Η ματιά τελικά έπεσε πάνω στον χαμογελαστό Alekhine, ο οποίος διευκρίνισε:

- Δυστυχώς δεν μπορώ να βοηθήσω σε τίποτα, δε μου επιτρέπεται να μιλήσω.

β) Αγαστή συνεργασία με τις αρχές

Κάποτε ο γερμανός GM Fridrih Zemish έδινε σιμουλτανέ blind (ταυτόχρονο παιξιμο με πολλούς αντιπάλους χωρίς να βλέπει τη σκακιέρα), σε έναν μικρό σκακιστικό σύλλογο. Ενώ οι παρτίδες προχωρούσαν, ένας από τους θεατές φώναξε με όλη του τη δύναμη στη διεύθυνση της οργανωτικης επιτροπής των αγώνων:

-Συλλάβετε αυτόν τον απατεώνα, δεν είναι στ’αλήθεια τυφλός !

γ) Σκακιστική παιδεία

Τελειώνει η διάλεξη ενός μαιτρ σχετικά με το ταυτόχρονο παίξιμο με πολλούς αντιπάλους. Ένας νεαρός κάνει μια ερώτηση:

-Επηρεάζει άραγε το ταλέντο η κληρονομικότητα;

-Μα όχι, τι λέτε; απαντά ο μαιτρ.

Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Καπαμπλάνκα.

Έχετε ακούσει οτιδήποτε για τον πατέρα του;

-Όχι

-Για τη μητέρα του;

-Όχι

-Βλέπετε λοιπόν;

- Για να είμαι ειλικρινής, λέει ο νεαρός, δεν έχω ακούσει τίποτα και για τον ίδιο τον Καπαμπλάνκα!

δ) Προσθήκη στο λεξικό !

H γερμανική λέξη "πάτσερ" σημαίνει τον κακό εργάτη και μεταφορικά στο σκάκι το "μαζέτα", τον παίχτη που όσο κι αν περναν τα χρόνια, όσες προπονησεις κι αν κάνει, όσες παρτιδες κι αν παιξει, δε βελτιώνεται με τίποτα.

Στα τέλη της δεκαετίας του '30, ο εμιγκρές από τη χιτλερική Γερμανία Jacob Mieses, έδωσε αγώνες ταυτόχρονου παιξίματος με πολλούς αντιπάλους στο Λονδίνο.

Ένας από τους συμμετέχοντες, συμπέρανε ότι ο βασιλιάς του ήταν σε θέση πατ και κοιτώντας με ένα βλέμμα απορίας το μαιτρ, τον ερώτησε:

-Πατ, σερ ;

- Πάτσερ είστε εσείς νεαρέ μου!

απάντησε ενοχλημένος ο Mieses, υποδεικνύοντας 2 (!) ολόκληρα τετράγωνα που είχε στη διάθεση του να μεταβεί ο μαύρος βασιλιάς.

Από τότε, η λέξη πάτσερ άλλαξε στην αγγλική γλώσσα ειδική σημασία, μεθερμηνευομένη στον «σκακιστικά ανεπίδεκτο μαθήσεως».

Αντί δε του όρου πατ και μάλλον προς αποφυγήν ανάλογων τραγελαφικών περιστατικών, οι άγγλοι χρησιμοποιούν τον όρο stalemate.

Επιμέλεια – μετάφραση : Μουτούσης Κωνσταντίνος